Tag archieven: historische roman

by | 26 januari 2023 · 15:35

Descartes in Amsterdam

Dooremalen, Hans – Descartes in Amsterdam

Een filosofische denkmethode uitleggen met behulp van een verhaal is een toegankelijke manier om een model inzichtelijk te maken. Verhalen brengen kennis tot leven en reduceren denkbeelden niet tot een lijstje met eigenschappen. Hans Dooremalen verdient alle lof met deze poging het denken van René Descartes toegankelijk te maken. Laat alle filosofen maar een moord oplossen.

Oktober 1634. Descartes woont op de Westermarkt nummer 6. Er worden bij hem om de hoek moorden gepleegd. De schout is druk met rijke dames, invloedrijke burgemeesters en met politiek gekonkel en heeft geen tijd om moordzaken op te lossen. Hij oordeelt onmiddellijk dat de daders heksen zijn gezien de tekens in de sneeuw bij de lijken en wijst onmiddellijk naar een paar vrouwen. De zaak draagt hij over aan de onderschout met de onuitgesproken opdracht de aangewezen vrouwen aan te klagen en te berechten. Descartes gelooft niet in heksen. Samen met de onderschout rafelt hij stapsgewijs de zaak uit. Descartes etaleert zijn manier van denken in de praktijk; twijfelen aan alles zolang iets niet vaststaat en tegelijkertijd uiterst logisch redeneren. In tegenstelling tot de schout benadert hij de moorden zonder vooroordeel.

Helaas wil Dooremalen te veel. Hij haalt alles en iedereen erbij. Hij voert bijvoorbeeld bekende historische figuren op als Nicolaes Tulp, Andries Bicker en Laurens Reael maar geeft ze geen echte rol. Dit soort zijpaden halen de vaart uit het verhaal. Dooremalen laat ook nog eens Clement de bediende / leerling van Descartes, het verhaal vertellen. Zo kan Descartes de rol van een slechte schoolmeester aannemen die eindeloos met zijn eigen kennis pronkt en zijn cartesiaanse methode parmantig promoot als zaligmakend. Zo wordt de methode eerder irritant dan betekenisvol. En dan laat Dooremalen ook nog Descartes een onnavolgbare speech voor de raad houden. Te veel van het goede.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Getagd als , , , , , , , , , ,

by | 4 januari 2023 · 15:07

De zusterklokken

Mytting, Lars – De zusterklokken

Er wordt een Siamese tweeling geboren op de boerderij van Hekne. De meisjes worden Halfrid en Gunhild genoemd. Met vier armen, die volledig op elkaar afgestemd zijn, groeien de meisjes op tot uitzonderlijk begenadigde wandtapijtweefsters.

De vader Eirik Hekne smeekt de hemel dat als het zover is de meisjes zoals ze samen kwamen ook samen mogen heengaan. Hij heeft het doembeeld voor ogen van een levend meisje dat haar dode zusje moet meeslepen. Het gebed van de vader wordt verhoord. Van verdriet en als dank schenkt de vader aan de plaatselijke kerk twee klokken. De klokken komen te hangen in de toren bij de dennenhouten staafkerk; het kerkje dat eeuwen later het middelpunt wordt van intriges.

1880. Een Duitse firma wil de kerk demonteren en in Dresden weer opbouwen. De firma stuurt architectenstudent Gerhard Schönauer, die de kerk moet tekenen om zo informatie vast te leggen zodat de kerk later in de oorspronkelijke staat kan worden herbouwd.  Dit plan past in het straatje van de dominee Kai Schweigaard. Hij is blind voor de schoonheid van de kerk en wil deze vervangen. De dominee en de tekenaar zijn zeer gecharmeerd van Astrid Hekne. Echter de twintigjarige Astrid is familie van de tweeling en doet er alles aan de klokken voor het dorp te behouden. Er is geen happy end.

Lars Mytting weet een ongelooflijke zeggingskracht in zijn woorden te leggen. De uitvoerige beschrijvingen van de kerk en het landschap vervelen geen moment. ‘De zusterklokken’ is een ode aan het hout, het snijwerk in de kerk en de omgeving. De beschrijvingen houden me in de ban, er ontstaat een verlangen naar de streek af te reizen. Het mystieke hoort vanzelfsprekend bij het verhaal. Het zoeken naar uitwegen door de hoofdrolspelers neemt me mee.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies

Getagd als , , , , , , , , , ,

by | 23 november 2022 · 12:02

Dromen in onschuld

Appignanesi, Lisa – Dromen in onschuld

‘Dromen in onschuld’ is een stevige roman. Het aardige van het boek is dat u twee verhalen krijgt voor de prijs van een. Aan het einde van het boek vallen de twee delen samen. Daarnaast schetst Appignanesi een heel goed tijdsbeeld van het roerige Interbellum.

Wanneer Helena Latimer, milieujournaliste voor de Sunday Times, een vreemde brief ontvangt van Max Bergmann staat ze direct ‘aan’. Ze kent Max erg goed net als zijn organisatie ‘Orion Farm’, die betrokken is bij veel min of meer legale milieu-acties én Max is al weken spoorloos verdwenen. Ze bericht haar redactie dat ze onderzoek wil doen naar Max en reist af naar Zuid-Duitsland waar ze terechtkomt in het oude, prachtige huis ‘Seehafen’, eigendom van de Amerikaan Adam Peters. Tijdens het wachten op Peters, begint ze te lezen in het dagboek van Anna von Leinsdorf, die eens in het huis woonde.

Hier maakt de auteur een grote stap, want plotseling zijn we in het Habsburgse Keizerrijk vlak voor het uitbreken van de eerste wereldoorlog, 1913. We leren nu de zusjes Anna en Bettina von Leinsdorf kennen, een oude familie verwant aan de Habsburgers. Bettina en haar man Klaus Eberhardt hebben Seehafen als buitenhuis. De beide zusjes hebben zonder het te weten, beiden een relatie met de dan bekend wordende kunstschilder Johannes Bahr en beiden raken zwanger van hem. Johannes wil hier niets van weten…

Na haar switch naar 1913, neemt Appignanesi ons, terwijl we de hoofdpersonen volgen, mee in de geschiedenis. We lezen van de ‘grote oorlog’ en haar vreselijke gevolgen, de ineenstorting van het Oostenrijkse en Duitse Keizerrijk, de Roary Twenties, de grote crisis en het opkomen van het Communisme en Fascisme in Europa.

Terug naar het heden, waar Helena en Adam nu worstelen met een verhouding, die zich moeizaam ontwikkelt. Max blijkt zelfmoord te hebben gepleegd en langzaam maar zeker wordt ons duidelijk dat de beide verhalen, verleden en heden alles met elkaar te maken hebben. Lisa Appignanesi levert met dit boek een knap stuk werk, een goed geschreven roman met de juiste dosering tussen geschiedkunde en liefdesverhaal. Het plotseling in het eerste verhaal opduikende stuk uit het verleden is verrassend, maar dusdanig goed dat je steeds blijft lezen.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies

Getagd als , , , , , , , , , , , ,

by | 12 september 2022 · 22:09

De ommegang

Aken, Jan van – De ommegang

Isodoor Rillington is te vondeling gelegd. Hij groeit op in een klooster. Het leven van een opgroeiend kind is prachtig beschreven. Het klooster is de maatschappij in het klein; leerschool voor de kleine Isodoor.

Isodoor ontwikkelt een fabelachtig geheugen. Een monnik leert hem in zijn hoofd een bouwwerk als een stad te bouwen en in die stad alles wat hij hoort of ziet op te slaan. Door dagelijks een rondgang door zijn stad te maken onderhoudt hij het geheugenbouwwerk. Isodoor wil bouwmeester worden en gaat medicijnen studeren. Het idee is, zo genoeg geld te verdienen om een bisschopszetel te kopen en als bisschop zijn macht te gebruiken om zelfontworpen kathedralen te bouwen.

Isodoor studeert in Oxford, Parijs en Bologna waar hij hilarische, spannende avonturen beleeft. Hij ontmoet wetenschapper/leraar Maelgys. Ze raken op elkaar gesteld. Op een gegeven moment vertelt de wijze Maelgys ‘het diepste inzicht’ dat hij verworven heeft. Isodoor is verrukt over de schoonheid hiervan en verbaasd dat hij dit zelf niet heeft kunnen bedenken. Isodoor vestigt zich aan de Zwarte Zeekust. Hij verdient als arts een fortuin. Na een aantal jaren vertrekt hij naar China. Daar krijgt hij de opdracht een moskee te bouwen. In China beleeft hij wonderbaarlijke avonturen. Uiteindelijk keert hij gedesillusioneerd terug naar Europa.  In Konstanz weet hij de bisschop te winnen voor het plan een kathedraal te bouwen naar zijn ontwerp. In Konstanz heerst een klimaat van manipulatie, leugens en bedrog. Het is één groot machtsspel. Isodoor voelt zich hierin helemaal thuis en denkt de slimste te zijn. Het gaat verkeerd. Voor de rechtbank kan hij zich alleen nog redden als hij het grote inzicht van Maelgys prijsgeeft.

Het deel van het boek dat zich in China afspeelt had van mij niet gehoeven. Het is te veel van het goede. Ook Isodoor gaat wat mij betreft helemaal over de top. Hij wordt een onaangenaam heerschap. Ik herkende op een gegeven moment een borderliner in hem. Ik wil zo iemand niet leren kennen. De fantasie van Jan van Aken kent geen grenzen maar laat hem op het eind van het boek in de steek. Het slot is teleurstellend voor de hand liggend.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Getagd als , , , , , , , , ,

by | 18 mei 2022 · 11:11

Een bijzondere benedictijn

Peters, Ellis – Een bijzondere benedictijn

Broeder Cadfael, de vroegmiddeleeuwse ‘detective’, kennen veel lezers uit het boek ‘Het heilig vuur’. De dappere, slimme broeder is dan al de 60-jarige leeftijd gepasseerd. In ‘Een bijzondere benedictijn’ neemt Ellis Peters ons mee naar de tijd dat de jonge Cadfael, na zijn omzwervingen, terugkeert naar Engeland. 

Het is 1120, de vroege middeleeuwen, en Koning Henry keert na een lange oorlog terug naar huis, nu als koning van Engeland en Normandië. In een van de eerste schepen vaart de edelman Roger Mauduit met zijn contingent geleverde troepen het kanaal over. Zijn troepen bestaan uit gehuurde soldaten en een los-vast samenraapsel van mannen die hij heeft opgepikt tijdens de veldtochten. Daaronder bevindt zich de monnik, of moet ik zeggen ex-monnik Cadfael. Het is een geharde strijder, die veel van de wereld heeft gezien in de vele veldtochten waarin hij heeft gevochten.

Eenmaal terug in Engeland vraagt heer Roger Cadfael nog verder met hem mee te reizen, omdat hij de man als een van de weinige vertrouwd. Cadfael stemt hiermee in en vergezelt heer Roger naar zijn aanzienlijke leengoed ‘Mauduit’, een groot versterkt huis. Dan wordt heer Roger aangevallen en weet Cadfael, eigenlijk met meer geluk dan wijsheid, een moord te voorkomen. De edelman biedt hem aan om bij hem in dienst te treden, maar Cadfael besluit zich nederig te melden bij Abt Heribert om (her)intreding te vragen in de benedictijnse abdij van Shrewsbury…

‘Een bijzondere benedictijn’ van Ellis Peters is eigenlijk een boek met drie korte verhalen, het is geschreven lang na het uitkomen van ‘Het heilig vuur’. Voor de liefhebbers is het leuk om te lezen wat de achtergronden van de intelligente monnik-detective zijn. De verhalen die op de introductie aansluiten zijn wat mij betreft een tikje ‘zouteloos’. Alleen het laatste verhaal ‘De ooggetuige’ haalt eigenlijk het niveau van de andere Broeder Cadfael-boeken, maar het blijft een kort verhaal waardoor de spanningsboog ook kort is. Het boekje, ik las het e-book, doet al met al wat zuinig aan. Peters wilde ons graag meer achtergronden geven over Broeder Cadfael, maar deze verhalenbundel doet onze middeleeuwse held m.i. te kort.

‘Een bijzondere benedictijn’, een ‘korte verhalenbundel +’ van Ellis Peters, voor de diehard Broeder Cadfael-lezers.

De getoonde omslag is van de in druk verkrijgbare omnibus, waarin ‘Een bijzondere benedictijn’ opgenomen is.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Getagd als , , , , , , , , , , , , ,

by | 29 januari 2021 · 16:32

Terugkeer naar Inverness

Gabaldon, Diana – Terugkeer naar Inverness

‘Terugkeer naar Inverness’ is het tweede boek van ‘De reiziger-serie’ 

In dit tweede deel van de serie ‘De reiziger’ zijn we terug in onze tijd. Claire Randall reist met haar dochter Brianna vanuit de VS na twintig jaar terug naar Schotland. Claire wil graag informatie over wat de strijders, waarvan ze er veel kende, tijdens de slag bij Colluden in 1746 is overkomen en hoeveel ervan zijn omgekomen. Ze krijgt daarbij assistentie van de jonge historicus Roger Wakefield. Wakefield heeft al snel in de gaten dat Claire zich op een merkwaardige manier betrokken voelt bij deze geschiedenis, bovendien valt hij als een blok voor de roodharige Brianna. 

Tijdens het vorderen van het onderzoek, wordt Claire meer en meer emotioneel betrokken en uiteindelijk vertelt ze aan Brianna en Roger over de magische druïdecirkel waardoor ze op en neer in de tijd kon reizen. De opluchting van het eindelijk kunnen verhalen over die tijd, wordt overschaduwd door de reactie van vooral Brianna: ze vindt het een onmogelijk verhaal, waarbij haar vader Frank Randell onrecht wordt aangedaan en trekt zich boos terug…

‘Terug naar Inverness’ is een stevige roman geworden. Ik las de eBook-versie, maar ik kan mij voorstellen dat het een ‘gewichtig’ boek is geworden. Na het eerste deel dat zich in deze tijd afspeelt, volgt in het tweede stuk van het verhaal de geschiedenis van Claire en Jamie tijdens hun ballingschap in Frankrijk. Omdat Claire weet hoe rampzalig de slag in Colluden zal verlopen voor de Schotten, stellen ze alles in het werk om te voorkomen dat prins Charles Stuart voldoende fondsen verzamelt om een leger te kunnen financieren. We krijgen daarbij als lezers een heel goed beeld van de intriges in het Franse hof, het stadse leven van Parijs en de harde manier van zaken doen in die tijd. Wanneer het paar uiteindelijk terugkeert naar Schotland blijkt Charles Stuart doortrapt genoeg om Jamie te compromitteren en raken ze alsnog betrokken bij de opstand. 

Het schijnt Galbaldons stijl te zijn om traag met een verhaal te starten. Vooral de overdaad van hertogen, comtes en miladys (overigens geheel conform de belangrijke rol van de adel in die tijd) is wat lastig uit elkaar te houden. Maar ook nu pakt het verhaal snel en ben je weer helemaal betrokken. ‘Terug naar Inverness’ is opnieuw een meeslepend, historisch goed onderbouwd, romantisch én spannend verhaal, waarin het tijdreizen op zich geen hoofdonderwerp is maar een logische gebeurtenis waaruit het verhaal voortvloeit. ‘Terugkeer naar Inverness’ van Diana Gabaldon, een sterke roman en een meer dan goede voortzetting van De reiziger-serie.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Non-fiction, Recensies, SF & Fantasy

Getagd als , , , , , , , , , ,