Tag archieven: Descartes in Amsterdam

Descartes in Amsterdam

Dooremalen, Hans – Descartes in Amsterdam

Een filosofische denkmethode uitleggen met behulp van een verhaal is een toegankelijke manier om een model inzichtelijk te maken. Verhalen brengen kennis tot leven en reduceren denkbeelden niet tot een lijstje met eigenschappen. Hans Dooremalen verdient alle lof met deze poging het denken van René Descartes toegankelijk te maken. Laat alle filosofen maar een moord oplossen.

Oktober 1634. Descartes woont op de Westermarkt nummer 6. Er worden bij hem om de hoek moorden gepleegd. De schout is druk met rijke dames, invloedrijke burgemeesters en met politiek gekonkel en heeft geen tijd om moordzaken op te lossen. Hij oordeelt onmiddellijk dat de daders heksen zijn gezien de tekens in de sneeuw bij de lijken en wijst onmiddellijk naar een paar vrouwen. De zaak draagt hij over aan de onderschout met de onuitgesproken opdracht de aangewezen vrouwen aan te klagen en te berechten. Descartes gelooft niet in heksen. Samen met de onderschout rafelt hij stapsgewijs de zaak uit. Descartes etaleert zijn manier van denken in de praktijk; twijfelen aan alles zolang iets niet vaststaat en tegelijkertijd uiterst logisch redeneren. In tegenstelling tot de schout benadert hij de moorden zonder vooroordeel.

Helaas wil Dooremalen te veel. Hij haalt alles en iedereen erbij. Hij voert bijvoorbeeld bekende historische figuren op als Nicolaes Tulp, Andries Bicker en Laurens Reael maar geeft ze geen echte rol. Dit soort zijpaden halen de vaart uit het verhaal. Dooremalen laat ook nog eens Clement de bediende / leerling van Descartes, het verhaal vertellen. Zo kan Descartes de rol van een slechte schoolmeester aannemen die eindeloos met zijn eigen kennis pronkt en zijn cartesiaanse methode parmantig promoot als zaligmakend. Zo wordt de methode eerder irritant dan betekenisvol. En dan laat Dooremalen ook nog Descartes een onnavolgbare speech voor de raad houden. Te veel van het goede.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies