Tag archieven: roman

Laat mij nooit alleen

Ihiguro Kazuo – Laat me nooit alleen

Kinderen op een kostschool, geen ouders, strenge leraren en strakke regels. En toch klopt er iets niet. Onder de alledaagse besognes las ik iets verontrustends, iets dat ik in eerste instantie niet kon duiden.

Pas toen ik me realiseerde dat deze kinderen gekloond zijn, vielen de kwartjes. Ze zijn gekloond met als enig doel als een levende orgaan-voorraad te fungeren. Wat een normale hoewel strenge opvoeding lijkt, blijkt een opvoeding die gericht is op het aanvaarden van hun lot: organen doneren tot de dood erop volgt. Kinderen die zich dus niet mogen hechten aan anderen, zich niet mogen binden. En het meest schokkend, de kinderen schikken zich uiteindelijk, ze zijn er immers voor gemaakt.

De vraag is, zonder dat die expliciet gesteld wordt, zijn gekloonden mensen? De kunstlerares probeert te bewijzen, door met de leerlingen kunst te maken, dat de kinderen geen monsters zijn.

Het verhaal cirkelt rond een drietal: Kathy, Ruth en Tommy. Kathy is de vertelster. Ze kennen elkaar van de kostschool. Kathy is, tot zij aan de beurt is, verzorgster in de kliniek waar de gekloonden die gedoneerd hebben, verzorgd worden.

Het is heel vervreemdend om op de rustige verteltoon van Kazuo Ihiguro over deze wereld te lezen die zo herkenbaar dicht bij de werkelijkheid staat en zo ver weg. Kazuo Ihiguro neemt mij met zijn soms ogenschijnlijk bijna saaie beschrijving mee en laat mij bijna geloven dat het goed is.

Langzaam maar zeker komt echter alles bij mij in opstand.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies

Ik ben er niet

Spit, Lize – Ik ben er niet

Het begint met een telefoontje: Simon heeft een baby uit een wandelwagen gestolen. Leo is de winkel waar ze werkt uitgevlogen en op de fiets trapt ze dwars door Brussel naar de plek waar zij denkt dat Simon heen gaat. Tijdens deze minuten neemt Lize Spit je mee in Leo’s gedachtenflarden en haar paniek die steeds groter wordt.

Elf minuten duurt de fietstocht. Elf minuten duren heel erg lang. Deze worden opgeknipt en verdeeld als korte fragmenten door het verhaal heen. Leo vertelt. Zij reconstrueert onheilspellend langzaam de situatie. Ze spaart zichzelf niet. Kritiekpunt is dat deze uitleg te lang is en zichzelf herhaalt. Als bijvoorbeeld eenmaal duidelijk is wat Simon mankeert dan hoeft dat niet nogmaals uitgelegd te worden. Hoewel, herhaling is een krachtig middel.

Samen beleefden ze tien fijne jaren totdat Simon een tattoo laat zetten en besluit voor zichzelf te beginnen als tattoo-ontwerper. Hij koopt flyers, banners en duizenden pennen met zijn logo erop. Hij richt een werkkamer in. Er wordt veel geld uitgegeven voor een bedrijfje dat alleen nog in het hoofd van Simon bestaat. Simon wordt steeds manischer. Toedekken met de mantel der liefde lukt niet meer. Er komen medicijnen, ziekenhuisopnames, therapieën. En nu fietst Leo als een dolle, in de hoop dat zij hem kan stoppen voor er iets onherroepelijks gebeurt.

Spit neemt mij mee. Zo erg dat ik bij de situatie betrokken raak en het gevoel krijg dat ik kan ingrijpen.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Toen wij wezen waren

Shiguro, Kazuo – Toen wij wezen waren

Nadat eerst zijn vader en later zijn moeder spoorloos verdween, wordt Christopher Banks op vierjarige leeftijd door zijn oom vanuit Shanghai naar Engeland gestuurd.

In Engeland groeit hij op bij zijn tante. Twintig jaar later is hij een gerespecteerd detective. Na een aantal spraakmakende successen besluit Christopher naar Shanghai te gaan om de onopgeloste verdwijning van zijn ouders te onderzoeken. Shanghai is inmiddels veranderd in een oorlogsgebied. Kazuo Ishiguro schetst een prachtig beeld van de maatschappij in het begin van de twintigste eeuw. Het verhaal speelt in de context van de Chinees-Japanse oorlog, de Europese enclaves, de opiumhandel en de verwoestende gevolgen van oorlog en drugs.

Christophers herinneringen aan de tijd dat zijn moeder verdween, zijn vaag en tegelijkertijd weet hij dat hij wat hij zich herinnert tot in detail weet. Deze details worden tot op het bot geanalyseerd. En hoewel die analyses wat aan de langdradige kant zijn, brengt het Christopher steeds een stap verder. Hij ontdekt dat zijn moeder zich keerde tegen de misstanden van de opiumhandel. Hij achterhaalt de lijnen tussen de Europeanen en de Chinese syndicaten en hij weet de rol van de oom te ontrafelen. Hoewel hij alle raadsels weet op te lossen, is Christopher ontdaan: het positieve beeld van zijn jeugd moet bijgesteld worden.

Hoewel Christopher in onwaarschijnlijke situaties terechtkomt, heeft Kazuo Ishiguro een boek geschreven dat overtuigt met een ontknoping die bijblijft. Weken na het lezen van het boek flitsen beelden nog steeds voorbij.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Pastorale

Enter, Stephan – Pastorale

Het verhaal speelt zich af in een dorp waar de oude structuren en zekerheden scheuren beginnen te vertonen. Niet alleen broer en zus staan voor een kruispunt: het landgoed van hun ouders zal verkocht moeten worden, de Molukse gemeenschap zal in Nederland blijven …

Oscar zit in de voorlaatste klas en oriënteert zich op wat na de middelbare school gaat komen. Oscar brengt huiswerk naar zijn Molukse klasgenoot en treedt zo de gesloten wereld van de Molukse gemeenschap binnen waar hij verliefd wordt op de zus van zijn klasgenoot. Oscar leert het dagelijks leven van een Moluks gezin kennen. De spagaat van ontheemd zijn wordt pijnlijk duidelijk: de Molukkers voelen zich niet thuis in Nederland en terugkeren naar Ambon is onmogelijk.

Het dorp kent twee streng gescheiden werelden: de Christelijke en de Molukse wereld. Oscar is een van de weinigen die vrijwillig die andere wereld betreedt. Prachtig hoe Stephan Enter de losgeslagen Louise beschrijft op zoek naar nieuwe bakens.

Louise studeert in de stad. Ze heeft in alles afstand genomen van het geloof waarmee ze is opgevoed maar worstelt met de gevolgen. Ze haat haar opvoeding. Hilarisch hoe ze zich tegen alles afzet. Ze is nu van plan haar studie te beëindigen en terug te keren naar het ouderlijk huis met een moeder die zeer gelovig is en een vader die zich opsluit in zijn werkkamer. Een fraai beschreven nazomer met veranderingen die in de lucht hangen. Veranderingen die omarmd worden en tegelijkertijd angst inboezemen.

Prachtige beschrijving van een onontkoombare ontwikkeling.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Het jachtgeweer

Inoue, Yasushi – Het jachtgeweer

Het verhaal begint met de dichter die een gedicht schreef dat gepubliceerd werd in het jagerstijdschrift. De aanleiding voor het gedicht was een jager met zijn geweer maar het gedicht ging niet over jagen of jagers.

Maanden later ontvangt de dichter een brief van Jōsuke Misugi. Misugi is geraakt door het gedicht, herkent de eenzaamheid en het onontkoombare. Als geschenk stuurt hij drie brieven mee. Misugi vraagt de dichter alleen om de brieven te lezen. Hij veronderstelt dat de brieven door de dichter begrepen zullen worden.

Inoue zet met de dichter de lezer op het spoor van een bepaalde manier van lezen. Daarmee is de rol van de dichter in het verhaal uitgespeeld. De drie brieven nemen de hoofdrol in het verhaal over. De brief van Shoko, de dochter van Saiko, is streng, beschuldigend, klagerig en naïef. Ze walgt van het spel dat Misugi met haar moeder speelde. Haar moeder is aan schaamte en wroeging ten onder gegaan, concludeert ze.

De tweede brief is koud, zakelijk en afstandelijk. Midori, de bedrogen vrouw, heeft vanaf het begin van de buitenechtelijke relatie geweten wat er speelde. De leugens van Misugi vielen zwaar. De bedreiging met het jachtgeweer gaf de doorslag; ze stelt een scheiding voor. Saiko, de minnares, schreef een brief van ongekende intensiteit. Ze werpt Misugi voor de voeten dat hij haar nooit echt gekend heeft. Voor haar is hij de slang, terwijl hij haar zo noemde. Ze is de kracht verloren om verder te leven. Met het overhandigen van haar dagboek aan haar dochter Shoko openbaart ze haar waarheid.

De vraag die speelt, is of je op een integere manier overspel kunt plegen.

De prachtige terughoudendheid in taal maakt meer zichtbaar dan wanneer er grote woorden gebruikt zouden zijn. Drie brieven, drie vrouwen, drie waarheden die totaal verschillend zijn, vormen één.

Het is aan de lezer.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Recensies

Circe

Miller, Madeline – Circe

Circe is de dochter van Helios de zonnegod en Perse. Ze groeit op in een wereld van goden vol roddel en achterklap. Als Circe haar vermogen als heks ontdekt wordt ze verbannen naar het onbewoonde eiland Aiaia.

De verbanning geeft Circe de vrijheid om zichzelf te ontplooien. Noodgedwongen leert ze zichzelf te beschermen tegen opdringerige zeelui en goden. Toverkracht wordt haar wapen. Eenmaal verlaat ze met toestemming van de goden het eiland om haar nicht Medea te helpen bij de geboorte van de Minotaurus.

Voor mij ontstaat er door het verhaal van Circe een samenhang binnen de Griekse verhalen. En wat zijn de meeste goden irritant, laf, bang, vals, ingenomen en op macht belust.

Odysseus met zijn mannen lijden schipbreuk op Aiaia. Ze hebben een jaar nodig om het schip te repareren. Odysseus is hoffelijk, innemend, vriendelijk. Zijn vrouw Penelope en zijn zoon Telemachus wachten al dertig jaar op zijn terugkomst. Nadat Odysseus uiteindelijk huiswaarts gaat, blijkt Circe zwanger te zijn van een zoon, Telegonus. Het moederschap valt Circe zwaar. Athena dreigt Telegones te vermoorden. Circe moet al haar vermogens inzetten. Circe kan haar zoon niet tegenhouden als hij zijn vader wil gaan zoeken. Ze beschermt zijn boot met toverspreuken en geeft hem een speer met gif, waar zelfs de goden bang voor zijn. Hoe ze het gif verwerft toont haar grote moed en moederliefde. Telegonus neemt uiteindelijk Penelope en Telemachus op zijn boot mee terug naar Aiaia.

Het slot van het boek heeft een prachtige ontknoping. Met terugwerkende kracht zie ik dat Miller er driehonderd pagina’s naar toegewerkt heeft. Circe wil nog een ding doen voor ze met Telemachus vertrekt en Penelope op het eiland achterblijft. Het einde blijft open.

Wat is Miller een fantastische verteller. Een betoverend boek! 5 sterren

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies, SF & Fantasy