Tag archieven: Jaap Robben

Zomervacht

Robben, Jaap – Zomervacht

De 13-jarige Brian en vader Maurice wonen in een kleine, bouwvallige caravan op een afgelegen terrein. Brians verstandelijk en lichamelijk beperkte broer Lucien van 16 is jaren geleden opgenomen in een instelling. De jongen kan niet praten, niet lopen, begrijpt nauwelijks iets en moet overal mee geholpen worden. Brian: ”Hij woont in een bed” en krijgt soms wat aandacht van de verstandelijk beperkte Selma voor wie Brian ontluikende seksuele gevoelens heeft. Vanwege een renovatie moeten de bewoners elders worden ondergebracht. De gescheiden moeder van Brian kan Lucien niet opvangen omdat ze met haar nieuwe vlam op huwelijksreis is. Vader Maurice hoort dat hij geld krijgt als hij zoon Lucien een tijd opvangt dus de keuze is snel gemaakt. Brian zorgt voor Lucien, pa ‘werkt’ en is altijd weg. Op het terrein huizen nog een aantal vage figuren die niets van pa Maurice moeten hebben en regelmatig is er bonje. Brian is druk met Lucien: hij wast hem, kleedt hem, geeft hem eten en medicijnen, gaat met hem naar buiten. Lucien is tot steeds meer in staat door de niet-aflatende aandacht van zijn broertje (wat impliciet een grove aanklacht is tegen de ondermaatse zorginstelling). De zachtaardige Emile, die ook een tijdje op het terrein woont, helpt Brian vaak met Lucien tot grote woede van Maurice. Dan explodeert de situatie tussen de bewoners, met grote gevolgen.

Een verhaal dat nog lang onder je huid na-ijlt. Net zo’n pareltje als zijn vorige boek Birk. Robben heeft een aparte schrijfstijl. In korte, krachtige soms scherpe bewoordingen duidt hij sferen en situaties zodanig dat je ze voor je ziet. Je bent er bij, ziet Lucien strompelend naar het water lopen, beleeft Brians toewijding voor Lucien in de onmogelijke, bizarre situatie die pa heeft geschapen. De groeiende intimiteit tussen de twee broers steekt schril af tegen de toenemende haat van de andere bewoners richting pa met zijn asociale gedrag en grote bek. Brian heeft een goed inborst maar pa doet er alles aan om hem negatief te beïnvloeden en net zo te worden als hij. Het boek gaat over hoe een 13-jarige knul zich kan handhaven tussen gajes, over een strijd voor behoud en ontwikkeling van eigen waarden en de daadkracht en soepelheid van de jeugd. Brian die als een vacht is voor Lucien. Zonder hem zou Lucien het niet hebben gered en letterlijk en figuurlijk veel meer blutsen en verwondingen hebben opgelopen. Het gaat over de desinteresse van ouders voor hun kinderen; waarom hebben zij kinderen? En soms stuit je opeens op de tranen van Maurice voor zijn hond die sterft. Ook aso’s hebben zachte kanten en hun eigen waarheid. Het boek is geschreven vanuit het perspectief van Brian en beslaat twee maanden.
Citaat uit Trouw over Robben: ”Als hij de komende generatie niet aan het lezen krijgt, lukt niemand dat”.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies

Birk

Robben, Jaap – Birk

De negenjarige Mikael en zijn ouders wonen op een klein, afgelegen eiland tussen Schotland en Noorwegen. Als zijn vader verdwijnt, durft Mikael eerst niet de waarheid te vertellen maar later valt er niet omslag-birkaan te ontkomen en vanaf dat moment drukken hoop, schuld, eenzaamheid en de wanhoop van zijn moeder zwaar op zijn schouders. In de volgende zes jaar gingen alle dagen op elkaar lijken en kleren en spullen van zijn vader Birk lagen geduldig in de kast, op tafel of hingen in de schuur. Mikael groeit met vijftien jaar zijn puberteit in en probeert een paar keer vergeefs zijn vleugels uit te slaan. Zijn moeder wordt achterdochtig, jaloers en gooit alle spullen van Mikael weg en dwingt hem zo de rol van zijn vader over te nemen, in alles…

Een bijzonder debuut waarmee Robben al drie prijzen in de wacht sleepte. Een rauw maar ook soms teder verhaal, schokkend en soms afgrijselijk. Mikael is de hoofdpersoon en de verteller waardoor het verhaal heel dichtbij komt. De ramp die door de ogen en het gemoed van een eenzame jongen wordt verteld; de uiterlijke en innerlijke veranderingen die zich voltrekken bij een puber; de wanhoop van de moeder, haar verwijt, haar liefde en de tragiek die ontstaat binnen een gezin als de echtgenoot/vader ontvalt in zo’n kleine wereld.
Ontroerend zijn de scènes met het meeuwenjong waar Mikael zo graag voor wil zorgen. Mooie metaforen als “Haar blik werd zacht als een kus” en “…haar lippen een glimlach zo teer als een kerstbal die kon breken nog voor je hem aanraakte”.

JaapRobbenEen literair hoogstandje, waard om gelezen te worden.

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Boeken, eBooks, Fiction, Literatuur, Recensies