Mankell, Henning – De gekwelde man
In deze tiende en laatste roman van de Inspecteur Wallander-reeks is Kurt Wallander inmiddels 55 jaar, gescheiden van Mona en verhuisd naar het platteland waar hij woont met zijn hond Jussi. Zijn dochter Linda, eveneens bij de politie, heeft een partner Hans – zoon van de Zweedse gepensioneerde marineofficier Hakan von Enke – met wie zij later een dochter krijgt. Op een feest vertelt Hakan von Enke Kurt een lang verhaal over Russische onderzeeërs, die in de jaren tachtig regelmatig de Zweedse territoriale wateren binnendrongen. Nooit is het Von Enke gelukt er een naar de oppervlakte te dwingen wat hem blijkbaar nog steeds dwars zit. Een aantal dagen later verdwijnt Von Enke en later ook zijn vrouw Louise. Kurt gaat op onderzoek uit en doet dat op zijn eigen onnavolgbare manier: gedreven en wars van regels. Hij komt terecht in een schimmige wereld vol bedrog en geheimen. Hij stuit op een van de grootste politieke schandalen van de Zweedse geschiedenis. Daarnaast wordt Wallander gekweld door het besef dat hij ouder wordt: hij kampt met diabetes, en absences die hem steeds vaker overvallen. Mankell beschrijft zijn wurgende angst die ook dochter Linda bij haar vader herkent: “Maar aan leeftijd valt niets te veranderen……”
Henning Mankell schreef dit boek als afsluiting van de Wallander-reeks. Het is een waardig slot waarin de Wallander-fan de verwijzingen naar andere personages in eerdere boeken moeiteloos zal herkennen. Het boek is chronologisch opgebouwd met veel flashbacks uit Wallander’s leven. Het karakter Wallander blijft weer met verve overeind: de tobberige, wat norse, tegendraadse inspecteur die zich steevast als een terriër in een zaak vastbijt en het daarbij met de regelgeving niet zo nauw neemt. Thema’s zijn liefde, geborgenheid, menselijk falen en verraad, angst. Het is een realistisch, spannend en ontroerend verhaal, boeiend tot de laatste pagina. Lezen dus!
Wallander is niet meer, opgegaan in de schemering van het hier en nu. Mankell is er nog wel, gelukkig. (red.: Mankell overleed 5 oktober 2015)